woensdag 11 september 2013

Flipping the Classroom: vanuit het perspectief van HBO docenten

Flipping the classroom is hot! Maar, waarom eigenlijk? Is dit onderwijsconcept revolutionair? Ik vind van wel, omdat je als docent goed na moet denken over je eigen onderwijs en hoe je ICT daarbij volledig integreert om effectief, efficiënt en aantrekkelijk onderwijs te ontwerpen. Een mooie uitdaging!

FTC In het kort
De essentie van Flipping the Classroom is, naar mijn idee, het slim gebruik van maken van online instructievideo’s en andere ict-toepassingen, zodat er voor studenten meer tijd vrijkomt om onder begeleiding te werken aan opgaves, casussen of projectonderwijs, zie Figuur 1.




















Blauw: kennisoverdracht: onthouden en begrijpen 
Grijs en Groen: Kennisconstructie: onthouden, begrijpen, toepassen, analyseren, evalueren en creëren

Uit Figuur 1 blijkt dat Flipping the Classroom eraan bij kan dragen dat:
  1. studenten op elk gewenst tijdstip en op elke gewenste plek gebruik kunnen maken van instructievideo’s; de belangrijkste kennis blijft beschikbaar, in plaats dat deze eenmalig wordt aangeboden zoals bij hoorcolleges het geval is. 
  2. er meer tijd vrij komt voor studenten om onder begeleiding van de docent het geleerde toe te passen in verwerkingsopdrachten, casussen en/of projectonderwijs. Dit vergroot de kans op directe feedback en dus op leren. 
Ten onrechte wordt wel eens gedacht dat Flipping the Classroom alleen om het maken en aanbieden van instructievideo’s draait. Ookal lijkt dat op het eerste gezicht wel, toch is dat volgens mij niet zo. Instructievideo’s maken het als middel mogelijk om meer tijd en energie vrij te maken voor het begeleiding van studenten, zodat zij op een hoger kennisniveau kunnen functioneren. Niet alleen de instructievideo’s zorgen voor dit hogere kennisniveau, maar meer nog de uiteindelijk inrichting van het onderwijs op school. En zoals Ilse terecht opmerkte moet het belang van goede verwerkingsopdrachten niet onderschat worden!

Studiemiddag
Op 24 juni hebben ongeveer 15 enthousiaste docenten van de Academie voor de Technologie van Gezondheid en Milieu (Avans Hogeschool) het concept flipping the classroom verder verkend. Gezamenlijk zijn de voordelen, nadelen en vragen digitaal geïnventariseerd, om hier vervolgens over in gesprek te gaan. De volgende onderwerpen kwamen aan bod:
  • Inrichting van werkcollege. De voordelen die benoemd zijn hebben met name betrekking op het efficiënter inrichten van lessen. Er is meer tijd om vragen van studenten te beantwoorden (Sanne), voor de verwerking van theorie, waardoor de theorie langer beklijft (Edwin & Ilse), voor interactie met en tussen studenten (Carla), en individuele aandacht en gerichte uitleg (Femke). 
  • Anytime, Anywere. Studenten bepalen zelf waar en wanneer zij de instructievideo’s bekijken (Sanne, Maaike), zo vaak als ze zelf maar willen (Sanne, Edwin). Een bijkomend voordeel van instructievideo’s is dat deze voor meerdere leer- en schooljaren in te zetten zijn (Koen). 
  • Voorbereiding van studenten. Maar wat doe je nu als studenten zich niet voorbereiden? Ga je dan als nog de theorie uitleggen (Ilse)? Gaan studenten echt wel naar instructievideo’s kijken (Robert)? Dit soort problemen zijn herkenbaar, maar zijn niet hoofdzakelijk een gevolg van Flipping the Classroom. Ook in ons huidige onderwijs lopen we tegen het probleem van voorbereiding aan. De kern van dit probleem is niet zozeer didactisch van aard, maar eerder pedagogisch: wat is de consequentie voor studenten als zij zich niet voorbereiden.
  • Voorbereiding van docenten. Hoeveel tijd kost het eigenlijk om een instructievideo te maken? Dit is afhankelijk van de kwaliteit van de instructievideo, de ict-vaardigheden van de docent, en de houding van de docent om zich te professionaliseren in het maken van instructievideo’s. Een eerste instructievideo van 9 minuten kan al gauw 16 uur in beslag nemen. Maar, oefening baart kunst: op termijn neemt het ongeveer 4 uur in beslag. Koen merkte terecht op dat dat een hoop tijd is. Je moet er dus goed over nadenken hoe lang je filmpje houdbaar is (Robert): maak instructievideo’s die de komende 5 jaar nog in te zetten zijn. Wellicht wordt het nog interessanter om studenten dergelijke instructievideo’s te laten maken (Edwin).
  • Interactie. Sommige docenten hebben het idee dat de interactie verdwijnt in de instructievideo’s. Toch hoeft dat niet zo te zijn. Er zijn softwareprogramma’s die het mogelijk maken om bijvoorbeeld vragen te stellen in een instructievideo. Dat kan bijvoorbeeld met Adobe Captivate. Antwoorden worden zelfs geregistreerd, zodat je in je werkcollege gericht aandacht kan besteden aan veelvoorkomende fouten. Tevens maakt deze registratie het mogelijk om op een relatief gemakkelijke manier te monitoren of studenten de videoclips hebben bekeken (Nathalie en Sanne), zonder dat dit te veel administratieve rompslomp kost (Ilse). 
  • Wetenschappelijk bewijs. Een belangrijke vraag van Carla was of Flipping the Classroom een positiever effect heeft op leren van studenten, dan klassikaal onderwijs. Uit een meta-analyse van vijftig onderzoeken naar de leereffecten van online leren in vergelijking met klassikaal leren, blijkt een combinatie van beiden (blended-learning) een positiever effect te hebben op leren van studenten, dan alleen klassikaal onderwijs of alleen online onderwijs (Means, Toyama, Murphy, Bakia & Jones, 2010). Flipping the Classroom is een vorm van blended learning en zou dus op basis van bovenstaande meta-analyse een positiever effecten hebben op het leren van studenten, dan wanneer zij alleen klassikaal onderwijs aangeboden krijgen. 

Tot slot:
Mocht je naar aanleiding van deze workshop of dit artikel nog vragen hebben rondom Flipping the Classroom, neem dan gerust contact met me op: martijnvangrootel@hotmail.com, @martijnvgrootel of plaats je bijdrage in de discussie.

Bronnen:
Means, B., Toyama Y., Murphy R., Bakia, M., & Jones, K. (2010) Evaluation of Evidence-Based Practices in Online Learning: A Meta-Analysis and Review of Online Learning Studies. Washington, DC: Office of Planning, Evaluation, and Policy Development, Policy and Program Studies Service.


 

4 opmerkingen :

  1. Een aantal opmerkingen:
    - Waarom wordt er met geen woord gesproken over de 'founding father' van flipping the classroom: Salman Khan?
    - Je 'Wetenschappelijk bewijs' is naar mijn mening flinterdun. Je zal toch met meer argumenten en studiemateriaal moeten komen om geloofwaardig over te komen.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Beste Rob,

    Bedankt voor je opmerkingen. wat betreft de eerste opmerking, daarvoor was deze studiemiddag en het artikel niet bedoeld. Het is met name een korte uiteenzetting van wat ik, samen met docenten, denk wat flipping the classroom is en welke voor- en nadelen het heeft voor de man of vrouw voor de klas.

    Wat betreft het tweede punt, geef ik je volledig gelijk. Het bewijs rondom flipping the classroom is volgens mij nog niet aangetoond a. omdat het een container begrip is en (bijna) niet moeilijk is om te definiëren en dat heeft tot gevolg dat er weinig studies naar gedaan zijn. In de meta analyse waar ik naar verwijs zijn 50 effectonderzoeken opgenomen. Op basis van die analyse blijkt de combinatie van online leren en face to face leren een groter effect op het leren te hebben (+0.35, p < .001) dan puur alleen online leren of alleen face-to-face leren (+0.05, p =.46).

    Maar misschien, en daar ben ik naar benieuwd, weet jij 'wetenschappelijk bewijs' waar ik momenteel niet over beschik. Ik hoor het graag!

    BeantwoordenVerwijderen
  3. HOi Martijn.
    Ik ben inmiddels ook bezig met mijn lessen flipped aanbieden.
    Herkenbare vragen hebben jullie gesteld in jullie studiemiddag.
    Dat een instructiefilm zoveel tijd in beslag neemt kan ik me bijna niet voorstellen.
    Misschien moet je meer gebruik maken van al bestaand filmmateriaal.
    Ik maak veel gebruik van screencastomatic, waarbij je bijvoorbeeld een powerpoint kan inspreken of via de app Showme.

    Ik vind de tip van "Adobe Captivate" een goede tip, die ga ik de komende weken eens uitproberen.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Beste Marielle,

    Er zijn verschillende soorten instructiefilms. De ene neem meer tijd in beslag om te produceren dan de ander. Het ligt er een beetje aan hoe professioneel de clip moet zijn.

    Momenteel ben ik, samen met mijn collega's, kennisclips aan het samenstellen rondom het thema duurzaamheid. Dit is echt een groot project en dan kost het maken van kennisclips ontzettend veel tijd.

    Maar er zijn ook varianten die minder tijd in beslag nemen, bijvoorbeeld als je screencastomatic gebruikt. Het belangrijkste is eigenlijk dat de boodschap die je wilt overbrengen bij de lerende terecht komt

    Zelf vind ik het belangrijk dat ik, als 'presentator', in beeld ben voor de kijker. Dat maakt het verhaal persoonlijker. Personalisatie is één van de principes uit het boek E-learning and the science of instruction (Clark & Mayer, 2012) die van belang zijn bij het maken van e-learning. Doordat ik zelf in beeld ben, kost het maken van instructievideo's meer tijd.

    Binnen nu en een week zal ik een kennisclip (waar heel veel tijd in is gestoken) op mijn blog publiceren.

    BeantwoordenVerwijderen